4 lời khuyên cho dịch giả mới vào nghề
Dịch thuật không phải là một công việc đơn giản. Quá trình dịch thuật bao gồm nhiều bước: phân tích, dịch và biên tập. Nếu đã có nhiều năm trải nghiệm trong ngành dịch thuật, bạn sẽ biết việc dịch thuật không chỉ đơn thuần là dịch từ ngữ từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Dưới đây là 4 lời khuyên dành cho những dịch giả mới vào nghề:
3 lời khuyên giúp việc dịch tài liệu dễ dàng hơn
Tìm một công ty dịch thuật có thể đáp ứng các nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp là một thử thách. Với việc có rất nhiều lựa chọn trên thị trường, doanh nghiệp cần cân nhắc ba yếu tố sau trước khi tin tưởng giao các tài liệu của mình cho đối tác dịch:
10 lỗi cần tránh khi viết văn bản tiếng Anh gửi khách hàng, đối tác và cấp trên (P.1)
Chúng ta đều cần viết rất nhiều thư, email, báo cáo, ghi chú, biên bản và tin nhắn hàng ngày. Và trong nhiều trường hợp, người nhận các văn bản đó của chúng ta ở nhiều quốc gia khác nhau và nói những ngôn ngữ không giống chúng ta. Vì thế, việc viết sao chõ rõ ràng, dễ hiểu mà vẫn chuyên nghiệp là một điều rất quan trọng, nhất là khi bạn viết bằng tiếng Anh hay bất cứ ngôn ngữ nào không phải tiếng mẹ đẻ.
4 điều đừng bao giờ nói với một dịch giả
1. TÔI HỌC CHUYÊN NGÀNH NÀY, TÔI NÓI HAI NGÔN NGỮ, TÔI CŨNG CÓ THỂ DỊCH
Hãy thử lấy ví dụ về một dịch giả chuyên nghiệp. Trước khi được đào tạo về dịch thuật, người đó đã phải làm chủ được mọi mặt về ngôn ngữ mẹ đẻ. Ngữ pháp, đánh vần, cú pháp và các khía cạnh ngôn ngữ gần như không còn là điều gì xa lạ nữa, và chúng giúp người dịch truyền tải ý nghĩa của thông điệp ban đầu sang ngôn ngữ đích một cách trơn tru nhất. Sau khi lấy được bằng dịch thuật, người dịch sẽ bắt đầu làm việc tự do hoặc đầu quân cho một công ty dịch. Bản dịch của người đó sẽ được các đồng nghiệp kinh nghiệm hơn rất nhiều đánh giá, và người đó phải học cách đối mặt với những cú sốc khi bị phê bình, cảm thấy bản thân kém cỏi, những hạn chót gấp gáp và những yêu cầu (hơi quá sức) từ khách hàng. Vì thế, một dịch giả sẽ nhíu mày nếu một người không làm nghề dịch lại cho rằng họ cũng có thể dịch chỉ vì nói được hai ngôn ngữ.
10 lỗi cần tránh khi viết văn bản tiếng Anh gửi khách hàng, đối tác và cấp trên (P.4)
Thiếu mạo từ là một lỗi hay gặp ở người học tiếng Anh, có thể do ngôn ngữ mẹ đẻ không có mạo từ. Trong tiếng Anh, mạo từ là một thành phần rất quan trọng để phân biệt bạn đang nói đến một danh từ cụ thể (dùng “the”) hay một danh từ bất định (dùng “a” hoặc “an”).
Các lý thuyết đương đại về dịch thuật
Quá trình dịch thuật được định nghĩa là hoạt động nhằm đạt được những tương đương gần nhất và tự nhiên nhất về nghĩa và sắc thái (tức là truyền tải nghĩa và sắc thái tương đồng với bản gốc).
Bù đắp và thỏa hiệp khi dịch thuật
Trong lĩnh vực dịch thuật, việc gặp các cụm từ và nội dung trong ngôn ngữ gốc không thể chuyển ngữ 100% sang ngôn ngữ đích là chuyện không có gì lạ. Ngay cả những dịch giả giỏi nhất trên thế giới cũng sẽ gặp phải những đoạn văn bản quá lạ thường và không thể chuyển sang ngôn ngữ đích mà không phải hy sinh một chút về từ ngữ hay cách diễn đạt. Chính vì sự hy sinh không thể tránh khỏi đó, các dịch giả đã nghĩ ra nhiều cách để hạn chế mất mát. Đó là sự bù đắp trong dịch thuật.
1410 lỗi cần tránh khi viết văn bản tiếng Anh gửi khách hàng, đối tác và cấp trên (P.3)
4. Lặp từ không cần thiết
Lặp lại các từ ngữ một cách không cần thiết là một lỗi thường mắc phải nữa khi viết các văn bản thương mại. Ví dụ:
Làm thế nào để làm việc trong ngành dịch thuật?
Trở thành một dịch giả không phải là chuyện dễ dàng vì nhiều lý do. Không chỉ cần thỏa mãn các điều kiện cơ bản (như sử dụng thành thạo hai ngôn ngữ trở lên), bạn còn cần vượt qua những khóa học dài và đầy thử thách để được công nhận là một dịch giả chuyên nghiệp. Thực tế là, trong vài thập niên gần đây, số lượng các cơ sở giáo dục đại học có mở các khóa học dịch thuật trên khắp thế giới đã tăng với tốc độ chưa từng thấy, và những điều kiện cần đáp ứng để tham gia các khóa học này đang ngày càng trở nên nghiêm ngặt hơn.
Các nước có cách viết ngày tháng như thế nào?
Cách viết ngày tháng là một yếu tố mà mọi dịch giả cần quan tâm. Việc viết ngày tháng chính xác và dễ hiểu cho người đọc bản dịch là điều rất quan trọng. Để viết đúng ngày tháng, người dịch cần biết cách viết ngày tháng trong cả ngôn ngữ gốc và ngôn ngữ đích. Đây thực sự là một thử thách khi ngày tháng thường được viết ở dạng hai chữ số xx-xx-xx.